بروزرسانی: 23 تیر 1404
وکیل کیست و وکالت چیست؟ صدای وکیل-کدام وکیل
\u200f اتفاق ناخوشایندی که وجود دارد این است که وکلا اقدام به قبول همه نوع دعوایی می نمایند تا حق الوکاله اخذ نمایند. اين جنايت به لحاظ سياسی چه پيامی دارد و تبعات آن چه می تواند باشد؟ ایرج مصداقی، تحلیلگر سیاسی و فعال حقوق بشر، تلاش کرده به این پرسش پاسخ دهد. مجیدرضا رهنورد، دومین قربانی دستگاه قضایی جمهوری اسلامی در جریان خیزش سراسری اخیر بود و دکتر حمید قره حسنلو در همین رابطه و از همین دستگاه قضایی حکم مرگ گرفته و اینک در معرض اعدام قرار دارد. سخن ما در این نوشته بررسی سند رسمی است و نیاز داریم که نخست تعریف سند رسمی را بیان کنیم و سپس ارزش آن را یادآوری نموده و سپس ویژگیهای سند رسمی و برتریهای آن در سنجش با سند عادی گفته شود. 3)اگر وکیل که وکالت در توکیل نداشته انجام امری را که در آن وکالت دارد به شخص ثالثی واگذار کندهر یک از وکیل وشخص ثالثدر مقابل موکل نسبت به خساراتی که مسبب محسوب می شود مسئول خواهد بود.
- در این مراسم پس از تشریفات و اتیان سوگند توسط ایشان، وی به عنوان وکیل پایه یک دادگستری نائل می شوند.
- مطابق فرمان وزیر عدلیه مرحوم فروغی، وکلا به ۳ درجه تقسیم بندی می شدند و حق مداخله در پرونده هایی را داشتند که از محاکم ابتدایی تا دیوان عالی کشور را شامل می گردید و به همین منظور امتحاناتی از وکلا اخذ می گردید.
- علاوه بر مسئله تخصص و دانش حرفه ای ، برخورداری از صلاحیت های اخلاقی توسط وکلا ضروری است .
- این نوع از وکالت در مواردی به کار می رود که شخصی، وکیل خود را انتخاب و با انعقاد قرارداد وکالت از او می خواهد وکالت او را برای دفاع از حقش در مراجع قضایی بر عهده بگیرد.
- زمانی که شخصی به عنوان وکیل شناخته شود ، تعهدات و اختیارات قانونی ویژه ای پیدا می کند و این امر ، وی را از سایر اشخاصی که در علم حقوق تحصیل کرده اند ، همچون مشاوران حقوقی و کارشناسان حقوقی متمایز می کند .
\u200f با پیشرفته شدن دعاوی هم وکالت و هم قضاوت تخصصی شده است برای مثال در شعب دادگاه های جرایم اقتصادی قضات حضور دارند که توانایی انجام تحقیقات با توجه به علم اقتصاد را دارند لذا وکالت در این محاکم نیز می طلبد که وکیل هم متخصص باشد و تخصصی شدن وکالت از این حیث مفید است که افراد بتوانند با اتکا به دانش وکیل از اضطراب و استرس خود بکاهند. این وکیل نیز بر اساس قانون حمایت از کارمندان نیروهای مسلح و یا دولتی در اختیار این گروه قرار داده می شود. مشاوره حقوقی در امور کیفری و در امور حقوقی مربوط به روابط خصوصی اشخاص نقش مهمی دارد. وکالت نامه ای که بدون پادرمیانی دفتر اسناد رسمی نوشته شود وکالت نامه عادی یا غیررسمی نام دارد. آن دسته از وکلایی که از کانون وکلای دادگستری پروانه اخذ می کنند ابتدا به صورت ۲ سال کار آموزی دوره را طی می کنند و می توانند زیر نظر وکیل سرپرست نسبت به دفاع از حقوق موکل اقدام کنند و پس از طی ۲ سال و همچنین تایید صلاحیت علمی و گزینش های مربوطه موفق به اخذ پروانه وکالت پایه یک شوند.
تفاوت وکیل با مشاور حقوقی و کارشناس حقوقی
تبصره ۱ـ سلب حق همراه داشتن وکیل و عدم تفهیم این حق به متهم به ترتیب موجب مجازات انتظامی درجه هشت و سه است. \u200f عبارت اعتراض به رای تمام طرق اعتراض به رای را در بر می گیرد مانند اعتراض به رای غیابی، اعتراض ثالث، اعتراض به رد دادخواست به دلیل نقص دادخواست صادر شده است، اعتراض به قرار تامین خواسته. \u200f تصویر وکیل بیشتر از آن چیزی که با یک کیف چرمی و کت و شلوار به چشم می خورد باید تداعی گر شخصی باشد که جان خویش را برای عدالت و اجرای آن به کف دست گرفته است. \u200f وظیفه و تعهد وکیل به صحبت کردن به نفع موکل خویش خلاصه نمی گردد، بلکه وکیل بال دیگر فرشته عدالت است و با حضور وی کمک شایانی به قضات در کشف حقیقت می شود.
وکلای پایه یک دادگستری از مجرب ترین وکلا محسوب می شوند که در تمامی امور حقوقی حق مداخله و پیگیری امور را دارند در حالی که وکلای پایه دو دادگستری از اختیارات محدودتری برخوردار هستند. وکلایی که از کانون وکلای دادگستری پروانه اخذ می کنند بدواً به صورت ۲ سال کار آموزی دوره را طی می کنند و می توانند ذیر نظر وکیل سپرست نسبت به دفاع از حقوق موکل اقدام کنند و پس از مجله خبری وکیل طی 2 سال و همچنین تأیید صلاحیت علمی و گزینش های مربوطه موفق به اخذ پروانه وکالت پایه یک شوند. آزمون وکالت در ایران توسط دو نهاد کانون وکلای دادگستری و مرکز وکلای قوه قضاییه برگزار می شود. افرادی که در آزمون کانون وکلای دادگستری شرکت می کنند پس از موفقیت در آزمون وکالت و گذراندن دوره کارآموزی و آزمون آن به عنوان وکیل پایه یک دادگستری مشغول به کار می شوند.
لزوم تنظیم سند رسمی در دفاتر اسناد رسمی
11- وكيل دادگستری نمی تواند همزمان، وكالت شخصی را كه طرف دعوی موكل اوست به عهده بگيرد و بايد صلاح و غبطه موكل خود را رعايت كند. کسانی که دور از مؤسسه ی مذکور هستند، می توانند به وسیله ی دفتر کل دادگستری اقامت خود را تقاضا نمایند. در جرائم تعزیری درجه هفت و هشت، ولی یا سرپرست قانونی طفل یا نوجوان می تواند خود از وی دفاع و یا وکیل تعیین نماید.
بر اساس چارچوبی که بهشتی و يارانش بنا کردند، طی دهه ۶۰ در هیچ یک از “دادگاه های انقلاب” وکیل مدافع حق حضور نداشت و پس از آن نیز نقشی نمایشی یافت. فراتر از آن، بسیاری از وکلا به خاطر پیگیری حقوق موکلین شان به زندان های طویل المدت محکوم شدند، زیرا به جای آن که در “خدمت به حق” و “موازین اسلامی” باشند در “خدمت نابه حق” و “موکل” خود بودند. ماده ی ۱۰۳ قانون مالیات های مستقیم مقرر داشته است که وکلای دادگستری و کسانی که در محاکم اختصاصی وکالت می کنند، مکلفند که در وکالتنامه های خود دستمزد حق الوکاله را قید نمایند و معادل ۵ درصد آن را بابت علی الحساب مالیاتی روی وکالتنامه، تمبر الصاق و ابطال نمایند. وکالتی است که از طرف کانون وکلا در امورمدنی (مثل تقسیم ارث،تخلیه عین مستاجره،خلع ید،طلاق و….) به وکلای دادگستری ارجاع می شود. دادخواست شخصی که وکیل رسمی دادگستری نیست و پروانه ی وکالت اتفاقی را هم راجع به تقدیم دادخواست فرجامی از طرف موکل، پیوست دادخواست مزبور نکرده است، قابل قبول نخواهد بود. وکیل اداری شخصی است که به موجب یک قرارداد وکالت اداری وکیل کاری شخصی شده است تا در ادارات مختلف، کارهای اداری شخص دیگری را انجام دهد.
این نوع از وکالت در مواردی به کار می رود که شخصی، وکیل خود را انتخاب و با انعقاد قرارداد وکالت از او می خواهد وکالت او را برای دفاع از حقش در مراجع قضایی بر عهده بگیرد. «وکالت عقدی است که به موجب آن یکی از طرفین طرف دیگر را بر انجام امری نایب خود قرار می دهد. با انعقاد عقد وکالت، وکیل و موکل در برابر یکدیگر حق و تکلیف یافته، دارای روابط حقوقی، وظایف و مسئولیت های متقابلی می شوند». تفاوتی که بین وکالت دادگستری و وکالت در دفتر اسناد رسمی وجود دارد مبحث جداگانه ای است و قانون ثبت اسناد در این مورد بحث و گفتگو دارد و در اینجا جای صحبت از آن نیست.
اما وکیل پایه دو فقط حق شرکت در آن دسته محاکم کیفری را دارد که به جرائم تعزیری حبس کمتر از ۱۰ سال، شلاق و جزای نقدی و همچنین در محاکم حقوقی پرونده های مالی کمتر از ۵۰ میلیون تومان و خواسته های غیرمالی به جز اصل نکاح و طلاق و اثبات نسب و نفی نسب، را دارد. در نظام قضایی کشورمان ایران، سابقه ی حضور وکیل در دعاوی و مداخله ی وی در امور قضایی اعم از امور مشورتی و دفاعی به بیش از ۱۰۰ سال بالغ می گردد. البته قبل از سال ۱۳۳۲ قمری به صورت غیر رسمی و به طور متفرقه، وکالت هایی صورت می پذیرفت و لیکن از این سال وکالت تحت قواعد و قوانین مدونی قرارگرفت که از ناحیه ی وزارت عدلیه ی وقت تعیین و تبیین گردیده بود. مطابق فرمان وزیر عدلیه مرحوم فروغی، وکلا به ۳ درجه تقسیم بندی می شدند و حق مداخله در پرونده هایی را داشتند که از محاکم ابتدایی تا دیوان عالی کشور را شامل می گردید و به همین منظور امتحاناتی از وکلا اخذ می گردید. اعتبار این وکالت نامه با اعتبار اسناد رسمی برابر است و مثنند دیگر اسناد رسمی امکان جعل شدن را نیز دارد.